ΣΤΗ ΜΟΣΧΑ, ΑΔΕΡΦΕΣ ΜΟΥ

Η Ουκρανία έχει τελευταία την τιμητική της. Από τη μία, το επιμολυσμένο λάδι. Ο πρώην σιτοβολώνας της ΕΣΣΔ παράγει τόσο πολύ, που το αποθήκευε σε δεξαμενές πετρελαίου και τάνκερ. Από την άλλη, η πλαστική μελαχρινή μπάρμπι, που η χώρα της πορτοκαλί επανάστασης έστειλε στη Eurovision και η οποία ψηφίστηκε από τους τηλεθεατές ανά την ήπειρο δεύτερη - την καταμάχησε ο σφίχτης, αλλήθωρος, bisexual Ρώσος παγωτατζής.

Επειδή το θέμα με το ηλιέλαιο είναι σκάνδαλο πανευρωπαϊκό, διερωτάται κανείς αν ο ευρωπαίος έχει φυράνει πια τελείως. Μα καλά, πολιτικό κριτήριο μηδέν; Είπαμε, θελκτικά τα πλαστικά ελέη της Ουκρανής τραγουδιάρας, αλλά να ψηφίζεις αυτόν που πήγε να σου δηλητηριάσει το παιδί; Βέβαια, από την άλλη, ποιος θα σταματήσει τον Γεωργιανό από το να στηρίξει τον συνυποψήφιό του στο ΝΑΤΟ; Ποιος θα πει στον Πολωνό, το Λετονό και πλείστους όσους άλλους να μην ψηφίσουν τη χώρα που κάθεται στο λαιμό του Πούτιν (και μετά να ψηφίσουν και τη Ρωσία, προς επικύρωση της σχιζοφρένειας του ζητήματος); Όμως με ποιο σκεπτικό πάνε τα Τρίκαλα (Θεσσαλίας ή Κορινθίας) και ρίχνουν Κίεβο δαγκωτό;

Αξίζει να βλέπει κανείς Eurovision για να παραμένει ενήμερος περί του πώς διαμορφώνεται ο πολιτισμικός ιστός της γηραλέας μας ηπείρου. Για να συνειδητοποιεί ότι η ρήση του Ράμσφελντ περί «παλαιάς» και «νέας» Ευρώπης έχει μια κάποια βάση. Στα ανατολικά υπάρχει όντως ένα, λίγο έως πολύ, ομόθυμο μπλοκ. Που, βεβαίως, σε έναν ευρωπαϊκό διαγωνισμό τραγουδιού αλληλοψηφίζεται. Διότι τα κεφάλαια της δυτικής Ευρώπης δε μπορούν να αγοράσουν τα κουκιά του Κόζιτσε, του Κάουνας, του Κίσιναου, της Κρακοβίας.

Το μπλοκ αυτό έχει σαφή ποιοτικά χαρακτηριστικά. Η εικόνα μιλάει εύγλωττα και δυνατά. Για τις νέες γενιές των πρώην κομμουνιστών ο υλισμός, ο καταναλωτισμός και η μόδα έχουν γίνει θρησκεία. Το (μη ηθελημένο) κιτς βασιλεύει. Το σώμα άρχει – σε διόλου επικούρειο επίπεδο. Παράδειγμα που τα λέει όλα: Στη Λιθουανία, σε τοπική ντίσκο επαρχιακής πόλης διοργανώθηκε πρόσφατα διαγωνισμός σεξουαλικής προσομοίωσης με έπαθλο μια ψηφιακή κάμερα. Ιδού και το σχετικό βίντεο που φίλος από το βορρά έστειλε στον υποφαινόμενο. Φρίξτε μαζί μας.

Κι ύστερα, έχεις τη διοργανώτρια European Broadcasting Union, που κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να κρατήσει την πολιτική μακριά από τα τραγούδια. Που κόβει τους αρχικούς στίχους της Σερβίας και αβαντάρει μια τυφλή Γεωργιανή - που προφανώς δε βλέπει, διότι θα καταλάβαινε ότι στη χώρα της το peace will come ακούγεται σαν ανέκδοτο. Σημειωτέον, ότι η EBU κάποτε επέτρεπε στη Μαρίζα Κωχ να τραγουδά για την Κύπρο (εδώ ο στίχος που τσακίζει κόκκαλα - thanx biafra). Σήμερα, ψειρίζει κάθε συμμετοχή, μη και χαλάσει το consensus της μπούρδας και του χάχανου.

Βέβαια, κάποτε ο διαγωνισμός γινόταν σε θέατρα και συναυλιακούς χώρους, με ορχήστρες, εναλλασσόμενους μαέστρους και σολίστες. Με κοινό καθιστό που χειροκροτούσε, δεν κορυβαντιούσε. Χωρίς μαζικές υστερίες και playback. Και τότε υπήρχε ελαφρότητα, αλλά ήταν ανεκτή. Και σίγουρα δεν ήταν αυτή η εμετικά απολιτίκ σαχλοκουδουνίαση που καθηλώνει πια σε ετήσια βάση την Ευρώπη μπροστά στις τηλεοράσεις.

Ας είναι. Αν είναι να κρατήσει κανείς κάτι θετικό από το showbiz δρώμενο του σαββατόβραδου, ας πει εύγε στην Κροατία με τους tangueros παππούδες της και μπράβο στη Νορβηγία που δίδαξε στυλ. Ας επισημάνει τις συμμετοχές Γαλλίας και Ισπανίας που ανοιχτά λοιδόρησαν το όλο θέμα. Κι επειδή ως άνθρωποι έχουμε τις αδυναμίες μας, ας γίνει μια αναφορά στο δροσάτο κορίτσι της Αρμενίας με το million dollar μουτράκι. Σέβας, τέλος, στον Αλέξη Κωστάλα, την ενσάρκωση του επιπέδου και της ευγένειας. Κατά τα άλλα, οχετός. Και του χρόνου.

BUSHI SΗUSHI - IN DO MAJOR

Ritterwort. Στα γερμανικά, ο λόγος του ιππότη. Η μεταφυσική εγγύηση της φιλαλήθειας και της ειλικρίνειας ως θεμέλιο της αρετής. Αυτό που ο Κομφούκιος στο δόγμα του μέσου επισημαίνει ως ποιότητα που οδηγεί στη θέωση - χρησιμοποιώντας για την ειλικρίνεια ένα ιδεόγραμμα που προκύπτει από τη σύνθεση των "λόγος" και "τέλειο". Λόγος τιμής, ως αίτιο και φθέγμα που προκύπτει από μια εσώτερη καλλιέργεια της αξιοπρέπειας. Τιμή και ειλικρίνεια, φιλαλήθεια, ως κίνητρα που οδήγησαν έναν Βοήθιο στη σύνταξη της παραμυθίας της φιλοσοφίας, ή έναν Κικέρωνα στην ατάραχη αξιοπρέπεια ενώπιον του μισθοφόρου που στάλθηκε να τον εκτελέσει - όχι πολύ προτού δοθεί στους συγκλητικούς η άδεια να ασχοληθούν με το εμπόριο, εξέλιξη που ιστορικοί όπως ο Λέκυ επισημαίνουν ως μοχλό της μετέπειτα κατάρρευσης μιας αυτοκρατορίας που ανδρώθηκε ως ολιγαρχική δημοκρατία.

Τείνει κανείς να πιστέυει ότι η αρετή στον υλικό-πρακτικό κόσμο των ανθρώπων είναι ποσοτικά περατή. Υπό την έννοια ότι, στην εξίσωση των δισεκατομμυρίων ανθρωπίνων ζωών σε μια χρονική στιγμή Χ, αυτή αφορά σε μεταβλητή που στο σύνολό της μπορεί να λάβει μέχρι μια μέγιστη δυνατή τιμή Α. Δηλαδή, όσο περισσότεροι κοινωνοί ενός ορυμαγδού πληροφορίας (ενός info clutter, που σε άλλους καιρούς ο κοινός άνθρωπος δε διανοείτο να αξιώσει) μετέχουν της αρετής με πρόθεση κουτσουρεμένη πλην σποραδικά αγαθή και μασημένες μισαλήθειες, τόσο σπανιότερα απαντώνται προσωπικότητες που εκφράζουν την αρετή με υψηλή καθαρότητα. Εν συνεχεία, με κίνδυνο εξιδανίκευσης ενός κίβδηλου και φαντασιακού παρελθόντος, αναπολεί κανείς καιρούς όπου ο ευγενής και ο πληβείος δεν ορίζονταν από την οικονομική επιφάνεια, εποχές στις οποίες άξιος δεν ήταν ο ικανός να λειτουργήσει σε ένα αγοραίο πλέγμα quid pro quo εμπορικής νοοτροπίας, αλλά ο έχων το θάρρος της τιμής, όχι της εντιμότητας - που αποτελεί, όπως τονίζει κι ο Νίτσε, παιδί και συνθήκη της βιομηχανικής εποχής. Τέλος, αισιοδοξεί κανείς διότι η φθορά του ανθρώπινου γένους δε μπορεί παρά να επιφέρει κάποτε κάποιου είδους λύτρωση υπό μορφή αφανισμού.

Έως τότε, από τα τρία κίνητρα της φιλαληθείας - εμπορικό, πολιτικό, φιλοσοφικό - να αγνοείς τα πρώτα. Να αναπολείς τον πολεμιστή ιππότη που δε δέχεται λευκές επιταγές ισότητας μεταξύ ψυχών. Να είσαι σκληρός με τον αλαζόνα που χωρίς ενσυναίσθηση ή έλεος καταδέχεται τη διγλωσσία. Να είσαι ευγνώμων για τις συνέπειες λόγων και έργων που εκφράστηκαν ορμώμενα από το κέντρο της ιερής καρδιάς. Να λες αυτό που αληθεύει. Να σπάς τα δεσμά αυτού που ο δον Χουάν του Ιξτλάν ονομάζει "προσωπική ιστορία". Να μην είσαι είρωνας, ως άλλα μεν φρονών, άλλα δε λέγων. Αν δε νοείς καθαρά ώστε να γνωρίζεις τί αληθεύει, να μένεις στη λιτή απόδοση των γεγονότων που αντιλαμβάνεσαι. Να μη συντάσσεις θυμικές αναρτήσεις παρενδεδυμένες λογικά. Αν, παρά τάυτα, συντάσσεις τέτοιες, δησμοσιευέ τις σεσημεασμένες ως προϊόντα απλής έμπνευσης ύστερα από ένα ικανοποιητικό γεύμα με ευχάριστη παρέα.

ΑΛΗΘΙΝΗ ΜΕΡΑ

Αύριο, με το καλό, να πας στο bios. Παίζει θέμα από τον 19ο αιώνα σε εκτέλεση για τσιμέντο και αντήχηση. Ο γιος του αφέντη (που μωρό η τσιγγάνα γλίτωσε από την πυρά) αντιμετωπίζει τον αδερφό του για μια γυναίκα με hoodie, η οποία στο τέλος φαρμακώνεται και πεθαίνει τραγουδώντας. Μη σε πτοήσει ότι σου φανερώθηκε η κατάληξη. Άλλο το τέλος. Ούτε ότι ο ήρωας φορά αθλητικά και από την ακαθόριστη σκηνή μυρίζει το Tanqueray στο χνώτο του θεατή. Μπες τον κόπο, ακόμα κι αν δεν έχεις βενζίνη. Στο γυρισμό στην εθνική θα δεις το κοκκαλωμένο καραβάνι των ΔΧ τριαξονικών. Ο ταξιτζής θα σου πει πως οι ιδιοκτήτες τους απεργούν διότι "δε βγαίνουν". Επίσης, ότι το Πάσχα αγόρασε μετά από καιρό κάτι για τον εαυτό του, ένα παντελόνι, €30, πολυέστερ, τσέβδελο που γυαλίζει στον ήλιο. Ο ήλιος δε θα σου πει πολλά, κυρίως λόγω νύχτας.

Αυτά για αύριο. Καθώς όμως σκοτεινιάζει πια αργά, προλαβαίνεις υπό φυσικό αττικό φως σήμερα τ'απόγευμα να δέσεις μια hermès four in hand και να πας στη Μεγάλη Βρετανία. Της πλατείας Συντάγματος. Άκου εκεί τον Παπαχελά και τους διδάκτορες από το Fletcher School του Tufts, που φέρνει από τη Βοστώνη ειδικά για το φιλοπερίεργο ελληνικό κοινό το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Μακαρίτης Εθνάρχης. Οι διακεκριμένοι ομιλητές θα σου θέσουν το δίλημμα της βιώσιμης ανάπτυξης: Αειφόρος κονόμα ή πλανήτης καπούτ; Κάτσε, άκου, πειθάρχησε το νευρικό σου σύστημα σε 90 λεπτά στριμώγματος και αν αντέχεις συζήτα έπειτα με καναπεδάκια, γνωστούς και αγνώστους. Ανταμείψου για την επιμονή σου συναντώντας ευειδή νέα-νέο και ανεβείτε στο μπαρ πάνω, όπου απαγορεύεται το ρήμα "ξεπέφτω". Αν αποδειχθεί κομψή-ος χωρίς να'ναι ψώνιο, παραμέρισε τη γκαντεμιά της ημερομηνίας και πάρε την-τον άυριo στο έργο του μουσουργού με τ'όνομα ακρωνύμιο.

Μην ξεχνάς πως κάπου μεταξύ Τρίτη και Τετάρτη κρύβεται μια καλή ώρα για να βάλεις τη Satyagraha του Philip Glass στο iPod και να ξεκινήσεις προπαρασκευή στην τοξοβολία του Ζεν, ως εισαγωγή στη σχέση όπερας και περιβαλλοντικής ισορροπίας.

FOOD, GLORIOUS FOOD (επίκαιρο)

Παραλλαγές για ζωή και τέχνη.

ΕΙΜΑΙ LINK. ΠΑΤΑ ΜΕ. ΘΑ ΠΑΙΞΩ ΒΙΝΤΕΟ. ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ. ΑΛΗΘΕΙΑ.

URBANA ΚΥΨΕΛΗ SOCIAL CLUB

Ρησπέκτ στον αθηναίο του 6ου δημοτικού διαμερίσματος. Ζει φρακαρισμένος σε λίγες δεκάδες τετραγωνικά και στριφογυρνάει δις καθημερινά μέσα στη μπόχα τρία τέταρτα για να παρκάρει εκεί που θα του κάνουν ζημιά στο αμάξι. Μηδέν πράσινο, ελάχιστες πλατείες. Σε μια απ'αυτές ο εντεκάχρονος Κωνσταντίνος, εγγονός της κυρίας που εγκαταστάθηκε στην περιοχή τη χρυσή δεκαετία του '60, είναι μειονότητα, χαμογελάει και λέει μόνο ότι τον ενοχλούν τα σκουπίδια. Πιο κει στέκονται οι Ζαν και Νταβίντς (φωτο) - από Μπουρκίνα Φάσο και Ακτή Ελεφαντοστού αντίστοιχα. Όταν έχει μεροκάματο, δουλέυουν οικοδομή. Βρίσκουν τους Έλληνες κλειστούς κι έχουν πρόβλημα με τη γλώσσα. Που δεν έχει ένας Πολωνός, που του λες dobre και χαίρεται. Αυτός παίρνει μεροκάματο 65 ευρώ, βγαίνει απ'το φουρνάρικο και υποστηρίζει την πρωτομαγιά. Στο μαγαζί είναι η Εύα. Είναι η κόρη της Αριστέας που τ'ανοίγει απ'τα χαράματα. Από φέτος οι ξένοι πελάτες είναι πλειονότητα. Παίρνουν ψωμί και το θέλουν φρέσκο. Μια ξανθιά σπηντάτη τριαντάρα δίπλα στη στάση του τρόλεϋ αγοράζει στολίδια απ'τον πάγκο του Μανσούρ. Δίπλα έχει και ντένιμ. Αυτή δε λέει από πού είναι (πιθανόν Αλβανία λόγω προφοράς), πάει στο σούπερ μάρκετ και θέλει άντρα. Αυτός είναι απ'το Μπαγκλαντές, δόξα τω Θεώ, καλή του φαίνεται η Ελλάδα κι οι Έλληνες καλοί. Τα παιδιά του πάνε σχολείο εδώ, στο όγδοο, που σχεδιάστηκε ως πρότυπο γυμνάσιο τη δεκαετία του '30 (βλ. εικόνα 2). Σχολείο εδώ πηγαίνει και ο εννιάχρονος Ρέι, από τα Τίρανα, που παίζει ζωηρά μπάλα στις πλάκες δίπλα στο ξερό συντριβάνι διότι είναι οχτώ μήνες στην Ελλάδα κι οι γονείς του είναι χαρούμενοι. Ο Πέτρος-που-όλοι-φωνάζουν-Πήτερ τριγυρνάει στα πέριξ της πλατείας Καραμανλάκη. Στα εβδομήντα, με φθαρμένο κουστούμι, ένα δρόμο απ'το ημιυπόγειό του, μνημονεύει κάτι γεροντάκια, τους Παραγουάϊος. Ήρθαν μετά τον πόλεμο, την εποχή του μπελ κάντο, απ'τη λατινική Αμερική. Παίζουν ακόμα μια φορά τη βδομάδα χωμένοι κάπου στον τσιμεντότοπο την οδού Κεφαλληνίας.